36 Phố Phường Hà Nội Ngày Nay

  -  

trường đoản cú nửa thời điểm cuối thế kỷ 19, trong dân gian ta sẽ lưu truyền ở hà nội có 36 phố phường cùng 5 cửa ô. Hơn trăm năm sẽ trôi qua, vậy thực lỗi là nạm nào?


Vào thập kỷ 1990 cố gắng kỷ 19 đã bao gồm hai đơn vị thơ viết về tp. Hà nội 36 phố phường. Bài bác 1 bao gồm đầu đề "Ba mươi sáu phố phường Hà Nội", người sáng tác khuyết danh, bài bác 2 có đầu đề "Hà Nội 36 phố phường", người sáng tác Đặng Huy Thu.

Bạn đang xem: 36 phố phường hà nội ngày nay

Mỗi bài đều đề cập ra đủ tên 36 phố phường, tất cả điều là tên gọi phố trong hai bài xích khác nhau tương đối nhiều và khoảng tầm nửa số phố trong mỗi bài ta có thấy được thương hiệu trên bạn dạng đồ hà thành năm 1890 do nhân viên Sở Lục lộ thành phố vẽ.

Sang cố kỷ 20, gắng Trần Huy Bá bao gồm chép lại bài hát bạn dạng đồ hà thành trong sách Đồng Khánh địa dư 1886-1888(1) với nhan đề là "Hà Nội bao gồm 36 phố phường từ bỏ bao giờ?" song trong bài xích không có tên phố nào mà chỉ mang tên vài chục phường.

Tư liệu lịch sử vẻ vang tên những phố phường Hà Nội hoàn toàn có thể tra cứu trong những sách dư địa chí triều Nguyễn mà lại cuốn Đại Nam độc nhất vô nhị thống chí(2) vị quốc sử cửa hàng triều Nguyễn (đời từ Đức) soạn cùng cuốn Đồng Khánh địa dư chí lược (3) biên soạn vào đời Đồng Khánh 1886-1888 là tương đối đầy đủ hơn cả.

Sách Đại Nam nhất thống chí chép tên 21 phố, còn bạn dạng đồ hà thành trong sách Đồng Khánh địa dư chí đang chép gần đủ tên 36 phường sinh sống Hà Nội, ko thấy chép thương hiệu phố nào, nếu dùng cả sách Chuyến điBắc Kỳ năm Ất Hợi 1876 của Trương Vĩnh Ký bổ sung cập nhật thêm 2 phố thì cũng chỉ được 23 phố.

Vậy 36 phố mới tìm kiếm được 23 phố, còn 13 phố chỉ rất có thể tìm trong số tư liệu của Pháp tốt của người nước ngoài khác ghi chép để lại; tứ liệu đó có thể là các bạn dạng đồ, những bài báo, bài xích ký sự của các phóng viên, ký giả người nước ngoài.

Tất cả những tên phố khác, trước sau giả dụ trùng với tên phố đang liệt kê trước rồi đều quăng quật không dùng để làm tránh sự trùng lặp, chỉ dùng đầy đủ phố new không trùng với những tên cũ.

Năm 1883, sau khi đánh chiếm chấm dứt thành Hà Nội, quan lại tham mưu quân đội Pháp sẽ cử thiếu hụt úy Lai nay vẽ ngay lập tức một bạn dạng đồ hà nội thủ đô trong đó rất có thể khai thác được thương hiệu phố mới, một bài xích báo của một đơn vị báo Pháp thường xuyên trú ở hà nội năm 1883 đã biểu đạt lại những chợ phiên làm việc Hà Nội, những người từ những vùng xung quanh đem hàng đến những phố mặt hàng Đồng, hàng Khoai, mặt hàng Nón cung cấp hàng; trong ba phố đó thì phố sản phẩm Nón là phố bắt đầu không trùng tên với các phố cũ.

Phóng to
Phố mặt hàng Bạc đầu thế kỷ 20

Tên các phố ở tp hà nội bị cháy trường đoản cú 1883-1888 vị Claude Bourrin ghi lại đăng vào sách Hà Nội nửa đầuthế kỷ 20 - Nguyễn Văn Uẩn(4) cũng khai thác được tên phố mới; cũng viết về những vụ cháy ở Hà Nội. Sách Lịch sử tp hà nội Hà Nội của trằn Huy Liệu còn ghi thêm được tên cha phố mới không trùng tên với những phố cũ(5). Những tứ liệu trên góp ta khai quật được tên 13 phố mới, cùng với 23 phố cũ vừa đủ 36 phố:

1. Phố Hà Khẩu: mặt hàng Buồm (Đại Nam tuyệt nhất thống chí);

2. Phố Việt Đông: sản phẩm Ngang (Phố Việt Đông, Trương Vĩnh ký ghi là ph. Quảng Đông, yêu cầu ghi chú là phố mặt hàng Ngang);

3. Phố mặt hàng Mã;

4. Phố sản phẩm Mắm;

5. Phố Báo Thiên: mặt hàng Trống (Phố Báo Thiên ở phường Báo Thiên mà lại vị trí phường này vẽ trong phiên bản đồ hà thành đời Đồng Khánh nằm ở phía tây hồ Hoàn Kiếm, địa điểm đó sau bao gồm chùa Báo Thiên tuy nhiên đến thời đặc điểm đó thì chùa đã biết thành phá nhường địa điểm cho nhà thời thánh Lớn được xây lên. Bạn dạng đồ hà nội năm 1883 có ghi thương hiệu phố Rue de la Maison tức phố đơn vị Chung, phía ngoài phố này ngay gần ven hồ nước Hoàn Kiếm tất cả ghi thương hiệu phố Rue des Brodeurs tức phố Thợ Thêu, ni là phố mặt hàng Trống. Vậy chú giải phố Báo Thiên là phố sản phẩm Trống);

6. Phố phái mạnh Hoa: hàng Bè;

7. Phố hàng Bồ;

8. Phố rubi Bạc: hàng Bạc (Sách Đại Nam độc nhất thống chí ghi là phố kim cương Bạc, ông Trương Vĩnh ký ghi là phố Hàng tệ bạc là đúng);

9. Phố mặt hàng Giấy;

10. Phố Mã Mây;

11. Phố Đồng Lạc

12. Phố Thái Cực: sản phẩm Đào (Phố Đồng Lạc cùng phố Thái Cực sau đây là phố sản phẩm Đào; vào thời điểm này sách Đại Nam độc nhất vô nhị thống chí với sách của ông Trương Vĩnh Ký số đông ghi thành 2 phố: phố Đồng Lạc, chào bán yếm với y phục đàn bà - phố Thái Cực mang tên nữa là phố mặt hàng Đào. Coi trên bạn dạng đồ thủ đô hà nội đời tự Đức và đời Đồng Khánh đa số ghi tên nhì phường Đông Lạc và Thái cực riêng cùng ở cạnh nhau nên hoàn toàn có thể xem vẫn luôn là hai phố riêng biệt biệt);

13. Phố Đông Hà: hàng Chiếu;

14. Phố Phúc Kiến: Lãn Ông;

15. Phường Phục Cổ: Nguyễn Du;

16. Phường mặt hàng Lam: phố Thợ Nhuộm (Phố sản phẩm Lam: tất cả sách chú là phố sản phẩm Ngang, rút ra chưa hẳn vì phố hàng Ngang sống phường Diên Hưng thuộc tổng Hữu Túc, còn phố hàng Lam thì sách Đại Nam độc nhất thống chí đang chú thích: chữ Hán gọi là phố im Trung, mà lại thôn lặng Trung thì nằm trong tổng chi phí Nghiêm.

Vị trí thôn im Trung ở góc đông phái mạnh thành Thăng Long (thịnh vượng), khoảng đầu phía bắc phố Thợ Nhuộm chỗ gặp đầu phố mặt hàng Bông, phố cửa Nam, phố Phùng Hưng. Trong bản đồ thủ đô hà nội 1883, đã có tên phố Rue des Teinturiers tức phố Thợ Nhuộm (đầu phố từ té tư sản phẩm Bông mang đến đầu phố Tràng Thi) còn không mang tên đoạn phố Jean Solar là đoạn trong tương lai ghép vào phố Thợ Nhuộm kéo dài đến phố Hỏa Lò);

17. Phường Đồng Xuân;

18. Phường Thanh Hà;

19. Phường mặt hàng Gai;

20. Phường hàng Đẫy;

21. Phường hàng Chè;

22. Phường mặt hàng Muối (Trương Vĩnh cam kết - 1876);

23. Phố Quảng Minh Đình (Phố Quảng Minh Đình: vốn đình Quảng Minh chưa phải là phố, song Đại Nam tuyệt nhất thống chí lại ghi chú là ở đó phố xá đông đúc, có không ít hành khách tạm trú cùng rất có thể lúc kia Trương Vĩnh ký thấy những thôn hàng Cháo, mặt hàng Bột (tuy không thành thương hiệu phố) ở xung quanh đình Quảng Minh cần mới gọi là phố);

24. Phố mặt hàng Đường (Tên phố mặt hàng Đường mới thấy ghi trên phiên bản đồ thủ đô 1883);

25. Phố mặt hàng Mành;

26. Phố sản phẩm Hòm;

27. Phố sản phẩm Gà;

28. Phố mặt hàng Đồng;

29. Phố mặt hàng Nón hà nội thủ đô nửa thời điểm đầu thế kỷ 20;

30. Phố mặt hàng Vai;

31. Phố mặt hàng Lược;

32. Phố sản phẩm Bông (Tên phố hàng Bông trong thời điểm tháng 6-1887 new thấy chép là bị cháy 23 nhà);

33. Phố Lò Sũ;

34. Phố thành phố bắc ninh (Phố tp bắc ninh là thương hiệu cũ của phố Nguyễn Hữu Huân);

35. Phố sản phẩm Tre;

36. Sở Lục lộ: sản phẩm Vôi (Tháng 12-1888 trong sách Lịch sử thành phố hà nội Hà Nội, è cổ Huy Liệu chép: “nhà cửa của Sở Lục lộ cũng trở nên thiêu hủy” mà trụ sở của Sở Lục lộ lại ngơi nghỉ phố sản phẩm Vôi);

Phóng to
Phố sản phẩm Gai
Phóng to
Chợ Đồng Xuân

36 phố kể trên dù có chuyển đổi vài ba tên thì 36 phố thủ đô hà nội cũng chỉ nằm vào lúc từ 1885-1888 đời Đồng Khánh hoặc mau chóng muộn 1 năm là cùng. Tất cả tên 36 phố nói trên hầu như thuộc thị trấn Thọ Xương (tương ứng với quận trả Kiếm và quận hbt hai bà trưng hiện nay) không tồn tại một tên phố như thế nào thuộc huyện Vĩnh Thuận.

Cũng vào thời gian từ năm 1885-1888 đời Đồng Khánh đã tồn trên 36 phố sống Hà Nội. Trên phiên bản đồ thị trấn Thọ Xương (tỉnh thủ đô hà nội trong sách Đồng Khánh địa dư chí 1886 vẫn ghi được thương hiệu 34 phường; nếu bổ sung tên phường Đồng Xuân được ghi vào tờ lẩn của hồ sơ 1 nhờ cất hộ huyện lâu Xương năm Đồng Khánh 3-1888) cùng phường Hòe Nhai ghi trong sách Tìm về cội nguồn thì đầy đủ 36 phường. Thương hiệu 36 phường như sau:

1. Phường Nhật Chiêu; 2. Phường Trích Sài; 3. Phường Võng Thị; 4. Phường yên ổn Thái; 5. Phường hồ Khẩu; 6. Phường Thụy Chương; 7. Phường Bái Ân; 8. Phường Tây Hồ; 9. Phường Quảng Bá; 10. Phường Nghi Tàm; 11. Phường yên ổn Phụ; 12. Phường Thạch Khối; 13. Phường Giai Cảnh; 14 Phường Vĩnh Hanh; 15. Phường Đông Hà;16. Phường Đông Hà;17. Phường Diên Hưng; 18. Phường Ngư Võng; 19. Phường Hà Khẩu; 20. Phường Đồng Lạc; 21. Phường Đại Lợi; 22. Phường Đông Tác 1: Hàng bội bạc (theo bản đồ vào sách Đồng Khánh dư địa chí thì địa điểm phường này ở phía bắc hồ Hoàn Kiếm, bên trên thôn Gia Ngư. Vậy phường này nên là phường Đông các - mặt hàng Bạc);23. Phường Đông Tác 2: ngơi nghỉ phía bắc hồ Bảy chủng loại (Phường Đông Tác 2: ngơi nghỉ phía bắc hồ nước Bảy Mẫu, phía đông phố Kim Liên cùng thôn Trung Phụng);24. Phường Thanh Hà; 25. Phường Hội Vũ; 26. Phường Báo Thiên; 27. Phường trường đoản cú Pháp; 28. Phường Cổ Vũ; 29. Phường Kim Liên; 30. Phường Phúc Lâm; 31. Phường Nhược Công; 32. Phường Thịnh Hào; 33. Phường Bạch Mai; 34. Phường Phục Cổ; 35. Phường Đồng Xuân; 36. Phường Hòe Nhai (sách tìm đến cội mối cung cấp của ông Phan Huy Lê chép: “tên 13 phường thuộc tổng Thượng, tổng Trung của huyện Vĩnh Thuận không đổi khác từ đời Gia Long mang đến Minh Mạng (1820-1840), mang đến Đồng Khánh (1885-1888)”(6); 12 phường sẽ liệt kê nghỉ ngơi trên chỉ còn phường Hòe Nhai, ni kê vào phường 36);

Từ nhiều trong năm này đã gồm một thắc mắc là:

Hà Nội liệu tất cả 36 phố phường không? phụ thuộc câu trả lời, gồm hai loại ý kiến khác nhau:

Loại ý kiến thứ nhất khẳng định trong thực tế chỉ có “Thăng Long 36 phường” sinh sống thời Lê. Quý phái thời Nguyễn, khi đã với tên mới là tp hà nội thì bên dưới đời Minh Mạng có tới 239 phường, thôn, trại để rồi tới thời từ Đức con số đó rút xuống là 153 và... Không làm cái gi có ai điện thoại tư vấn là “Hà Nội 36 phố phường”. Chiếc gọi là “Hà Nội 36 phố phường chỉ là một cách nói tượng trưng, mong lệ; con số 36 đây rất có thể hiểu là “nhiều”.

Xem thêm: Du Lịch Mùa Hè Này Du Lịch Ở Đâu, Bỏ Túi 8+ Điểm Đến Cho Mùa Hè Lý Tưởng

Loại ý kiến thứ nhì theo bài xích báo này vấn đáp sẽ là: dưới triều vua Đồng Khánh (1885-1888) chính xác là đã bao gồm 36 thương hiệu phường với rất hoàn toàn có thể có cả thương hiệu 36 phố ở thành phố hà nội chăng? đa số ai thân thiết xin suy nghĩ luận bàn. Còn hiểu về con số 36 có ý nghĩa sâu sắc thế nào? có phải đó chỉ là giải pháp nói ước lệ? - tốt nhất có thể là tìm câu trả lời ở chính những người dân sống đương thời đó.

Phóng to
Phố sản phẩm Đào năm 1926

Hãy xem câu trả lời của Hải Thượng Lãn Ông viết vào sách Y Tông chổ chính giữa Lĩnh đại thể như sau: Trời mang tiết độ 6.6 làm cho thành một năm, bạn lấy số 9.9 phối kết hợp lại... Máu độ 6.6 phối phù hợp với số 9.9 để xác định thiên độ với khí số (tiết độ 6.6 là độ của trời, phối hợp với 9.9 là số của trời; call là khí số tức khí số sinh thành). Ngược lên nguồn gốc thì số cửu là số của Lạc Thư: đầu team 9, thân sút 1, bên tả 3, bên hữu 7, song vai 2 với 4; đôi bàn chân 6 cùng 8.

Tất cả những điều trên rất có thể tìm hiểu trong các sách Dịch học.

Còn vận dụng vào thực tế, tự số 9 bạn xưa đang viết ra sách Cửu trù Hồng Phạm, rồi Cửu Châu, Cửu Khiểu… sử dụng số 6 tính ra 360 độ của những vòng tròn, các quỹ đạo, rồi tam thập lục kế, 60 ngày thành một vòng gần kề Tý…

Vào cầm cố kỷ XIX tri thức lúc đó là tri thức nho giáo, thấy giặc Pháp sang chỉ chiếm nước ta, chiếm phần đóng Hà Nội, thì các bậc trí mang đó nhận định rằng đất thủ đô vốn xưa là khiếp thành Thăng Long, là đất đế đô. Đất đó hợp với khí số sinh thành của trời đất đề xuất trước sau nó vẫn luôn là kinh đô. Lúc Pháp đặt trụ sở của bao phủ Toàn quyền trên Hà Nội, gồm cụ vẫn nói: hồi đó đời đơn vị Đường đang đặt An phái mạnh đô hộ bao phủ tại khu đất Tống Bình; Trương Bá Nghi rồi Cao Biền đời Đường đang đắp La Thành, Đại La Thành nghỉ ngơi Tống Bình, tức miền đất thủ đô ngày nay.

Chẳng cố 36 phường từ trên đầu đời Lê sơ (năm 1428) rồi 36 phường phố(7), lại 36 phố phường đã gắn chặt với khu đất Thăng Long - hà nội đến hiện nay đã được 157; nó còn đính chặt cùng với khí thiêng sông núi đất Thăng Long hàng ngàn năm sau.

--------------------

1. Trằn Huy Bá, thủ đô hà nội có 36 phố phường từ bỏ bao giờ, tạp chí Xưa và nay, số 4 6, mon 12-1997, tr.3-40.

2. Đại Nam tuyệt nhất thống chí, tập 3, tr.199, Nxb Thuận Hoá - fan dịch Phạm Trọng Điền - tín đồ hiệu đính: Đào Duy Anh, 2-1997.

4. Nguyễn Văn Uẩn, hà nội thủ đô nửa thời điểm đầu thế kỷ XX, Nxb Hà Nội, 1995, tập II, tr.13.

5. định kỳ sử hà nội Hà Nội, nai lưng Huy Liệu nhà biên, Nxb Hà Nội, 2000, tr.227, 228.

6. Phan Huy Lê, tìm về cội nguồn, tập I, tr.278, Nxb chũm giới, Hà Nội, 1998.

Xem thêm: Kinh Nghiệm Phượt Phan Thiết Mũi Né Phan Thiết Tự Túc 2021, Đừng Đi Du Lịch Phan Thiết

7. Sách Đại Nam tốt nhất thống chí với sách chuyến du ngoạn Bắc Kỳ năm Ất Hợi 1876 của Trương Vĩnh Lý phần đông viết: “Thủa xưa hà thành khi là ghê đô, nguyên trước đã gồm 36 phố phường”.